“แลมบ์ดาวัววิด” สายพันธุ์เชื้อไวรัสวัวโรนากลายชนิดที่กำลังระบาดหนักในอเมริกา ปัจจุบันหน่วยงาน CDC เฝ้าระวังจัดแจงปรับเป็นเชื้อไวรัสสายพันธุ์น่ากังวล VOC (Variant of Concern) ในอนาคต
วัววิดกลายชนิด C.37 หรือวัววิดแลมบ์ดา (Lambda) เป็นอย่างไร อันตรายหรือเปล่า
ศูนย์จีโนมด้านการแพทย์ รพ.รามาธิบดี เผยข้อมูลผ่านเพจ Center for Medical Genomics ถึงวัววิดที่ระบาดในอเมริกาว่าที่ผ่านมา “วัววิดเอปไซลอน” B.1.427/B.1.429 เป็นสายพันธุ์วัววิดที่พบการระบาดหนัก จากกราฟพัฒนาการชาติพันธุ์ประกอบข้อมูลทางคลินิกพบว่า การคุ้มครองด้วยวัคซีนนั้นได้ผลอย่างมีคุณภาพต่อสายพันธุ์นี้
ในทางตรงกันข้าม วัววิดสายพันธุ์แลมบ์ดา (C.37) พบการระบาดมากขึ้น แล้วก็มีแนวโน้มระบาดร้ายแรง พบผู้ติดเชื้อโรคใน 30 ประเทศ พันธุกรรมของวัววิดสายพันธุ์แลมบ์ดาแตกต่างไปจากสายพันธุ์อู่ฮั่น สายพันธุ์เบตา แล้วก็สายพันธุ์เอปไซลอน ก็เลยได้โอกาสปรับเป็นเชื้อไวรัสสายพันธุ์น่ากังวล VOC (Variant of Concern) ในเร็วๆนี้
คุณลักษณะของ เชื้อไวรัสสายพันธุ์น่ากังวล (Variant of Concern)
• ได้โอกาสติดต่อแพร่ขยายเร็วกว่าสายพันธุ์เดิม
• มีความร้ายแรงของโรคมากยิ่งกว่าสายพันธุ์เริ่มแรก
• ลดคุณภาพชุดตรวจ ลดคุณภาพภูมิคุ้มกัน ซุกซนต่อวัคซีน ลดคุณภาพการรักษาที่มีอยู่ ลดคุณภาพของมาตรการด้านสาธารณสุขสังคม
ข้อมูลที่ได้มาจากศูนย์จีโนมด้านการแพทย์ รพ.รามาธิบดี ทำให้เห็นว่าสายพันธุ์วัววิดที่กำลังระบาดหนักในอเมริกา ทั้งสายพันธุ์แลมบ์ดา (Lambda) แล้วก็สายพันธุ์เอปไซลอน (Epsilon) ยังไม่พบผู้ติดเชื้อโรคในไทย
หลังจากที่ WHO ประกาศเปลี่ยนชื่อสายพันธุ์วัววิด-19 ด้วยอักษรภาษากรีก ให้แก่สายพันธุ์วัววิดกลายชนิดที่กำลังระบาดทั่วโลก เพื่อให้ง่ายต่อการเรียก แล้วก็แทนการใช้ชื่อประเทศต่างๆองค์การอนามัยโลก (WHO) ประกาศชื่อวัววิดสายพันธุ์ประเทศเปรูนี้ว่า วัววิดแลมบ์ดา (Lambda) ในวันที่ 14 เดือนมิถุนายน พุทธศักราช2564
วัววิดแลมบ์ดา กลายพันธุ์ตำแหน่งที่ L452Q แล้วก็ D253N พบการรายงานครั้งแรกที่ประเทศเปรู ในธันวาคม พุทธศักราช2563 พบการระบาดใน 30 ประเทศทั่วโลก แล้วก็มีข้อมูลว่าสายพันธุ์แลมบ์ดานี้บางทีอาจซุกซนต่อวัคซีนมากยิ่งกว่าสายพันธุ์อื่นๆแล้วก็ยังแพร่เชื้อได้มากกว่าสายพันธุ์อัลฟาแล้วก็แกมมา
ตั้งแต่รายงานการกลายพันธุ์ของสายพันธุ์ C.37 ตั้งแต่ปี พุทธศักราช2563 พบว่าในตอนเมษายน พุทธศักราช2564 ประเทศเปรูมีผู้ติดเชื้อโรคสายพันธุ์นี้มากยิ่งกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ ถัดมาในมิ.ย. พุทธศักราช2564 พบการระบาดกระจายไปทั่วอเมริกา แล้วก็ตรวจเจอในอีก 29 ประเทศ เป็นต้นว่า ประเทศอาร์เจนตินา ชิลี แล้วก็เอกวาดอร์
ประเทศที่พบผู้ติดเชื้อโรควัววิดสายพันธุ์แลมบ์ดา
ข้อมูลอัปเดต 6 กรกฎาคม พุทธศักราช2564 อ้างอิงจาก GISAID
1. ชิลี
2. อเมริกา
3. ประเทศเปรู
4. เยอรมนี
5. ประเทศเม็กซิโก
6. ประเทศอาร์เจนตินา
7. เอกวาดอร์
8. ประเทศสเปน
9. อิสราเอล
10. กัมพูชา
11. ประเทศฝรั่งเศส
12. อิตาลี
13. เซนต์คิตส์แล้วก็เนวิส
14. ประเทศสวิตเซอร์แลนด์
15. อียิปต์
16. สหราชอาณาจักร
17. บราซิล
18. แคนาดา
19. โปแลนด์
20. อารูบา
21. ออสเตรเลีย
22. คูราเซา
23. สาธารณรัฐเช็ก
24. เดนมาร์ก
25. เนเธอร์แลนด์
26. โปรตุเกส
27. ประเทศตุรกี
28. อุรุกวัย
29. ซิมบับเว
อย่างไรก็ดียังไม่พบผู้ติดเชื้อโรคทั้งคู่สายพันธุ์ในประเทศไทย จากข้อมูลนี้เป็นส่วนใดส่วนหนึ่งของการตัดสินใจวางแผนคุ้มครองการได้รับเชื้อทั่วโลก การเลือกใช้วัคซีนที่เหมาะสมกับเชื้อกลายพันธุ์ จะช่วยทำให้สาธารณสุขแต่ละประเทศคุ้มครองการระบาดได้มากที่สุด.