11.124 ชั่วโมงช้อปปิ้งคนไม่มีคู่รัก ย้อนดูจุดเริ่มแรก ความใหญ่โต ผลปรากฏว่า จากการปฏิวัติแวดวงช็อปปิ้งออนไลน์
วันที่ 11 เดือนพฤศจิกายน 2564 เดอะสเตรตส์ไทมส์ กล่าวว่า ในมาเลเซีย นักช้อปเริ่มชาชินกับการเฝ้าคอยการลดราคาออนไลน์ครั้งใหญ่อย่างวันที่ 7 ก.ค. (7.7) 9 กันยายน (9.9) หรือ 12 เดือนธันวาคม (12.12)
หรือแม้แต่ใน “วันคนไม่มีคู่รัก” 11 เดือนพฤศจิกายน ซึ่งเป็นจุดเริ่มแรกของโปรโมชั่นวันเลขคู่ทั้งหลายแหล่ทั้งปวง
ในประเทศจีน นิสิตมหาวิทยาลัยที่ยังไม่มีแฟนจะเฉลิมฉลองวันนี้ โดยขนานนามว่าเป็น “วันต้านทานวาเลนไทน์” ก่อนที่จะร้านค้าย่อยออนไลน์อย่าง “อาลีบาบา” จะถือเอาวันสำหรับเหล่าคนไม่มีคู่รักนี้มาเผยแพร่ให้เป็นที่รู้จักในฐานะ “เทศกาลช้อปปิ้งออนไลน์”
เวลานี้เทศกาลช้อปปิ้งดังที่ได้กล่าวผ่านมาแล้วปรับปรุงกระทั่งเป็นที่รู้จักในชื่อ 11.11 รวมทั้งถูกใช้อย่างมากมายเพื่อให้เหมาะกับความอยากของชาวมาเลเซีย ตัวอย่างเช่นการสตรีมเนื้อหารวมทั้งเกมแบบสด เพื่อรองรับความรื่นเริงใจรวมทั้งนำความสุขมาสู่ลูกค้า ที่นอกเหนือไปจากแนวทางการขายเชิงธุรกรรม
ย้อนกลับไปในปี 2555 เมื่อแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซ Lazada (ลาซาด้า) ได้เข้าถึงมาเลเซีย การซื้อของออนไลน์เพียงอย่างเดียวนั้นเกิดเรื่องแปลกใหม่สำหรับที่นั่น วิสาหกิจขนาดกลางรวมทั้งขนาดเล็ก (SMEs) รวมทั้งแบรนด์ต่างๆยังคงระมัดระวังในเรื่องนี้ เหมือนกันกับลูกค้าชาวมาเลเซีย
แม้จะไม่ค่อยมีชื่อนัก แต่ว่าลาซาด้าได้เปิดตัวแนวทางการขาย 11.11 ทีแรกในปี 2556 โดยได้รับแรงจูงใจจากเทศกาลช้อปปิ้งออนไลน์ที่ประสบความสำเร็จอย่างล้นหลามของจีน โดยเรียกว่าสัปดาห์ปฏิวัติออนไลน์ (Online Revolution Week) กระทั่งเปลี่ยนเป็นที่นิยม
11.11 เอฟเฟกต์
11.11 เป็นวันที่ยอดขายในอีคอมเมิร์ซมากที่สุดในรอบปี มีการยกฐานะอุตสาหกรรมสู่มาตรฐานรวมทั้งมาตรฐานใหม่ทุกปี
ปี 2563 ลาซาด้าทำลายสถิติเทศกาลช้อปปิ้ง 11.11 โดยมีผู้ใช้มากกว่า 40 ล้านคนรวมทั้งคนขาย 400,000 รายที่เข้าร่วมสำหรับในการขายวันเดียวทั่วทั้งภูมิภาค คนขายกว่า 8,000 ราย ซึ่งส่วนใหญ่เป็น SMEs ทำเงินได้มากกว่า 10,000 เหรียญสหรัฐ (41,600 ริงกิต) ภายในเวลา 24 ชั่วโมง
11.11 ได้เปลี่ยนเป็นงานสำคัญสำหรับคนขายออนไลน์เป็นจำนวนมากรวมทั้งผู้ที่ประสบความสำเร็จใช้เวลาแทบหกเดือนสำหรับในการเตรียมพร้อมล่วงหน้าสำหรับวันชี้ชะตา พวกเขาใช้เวลานี้เพื่อหาออร์เดอร์ จ้างพรีเซนเตอร์ รวมทั้งสร้างการเข้าชมสำหรับหน้าออนไลน์ของตนเอง เพื่อนำไปสู่แนวทางการขายครั้งใหญ่ที่สุดแห่งปี
สำหรับบางบุคคล เทศกาลช้อปปิ้งวันเดียวนี้ คือขณะที่พวกเขาสามารถเก็บยอดขายได้มากที่สุดในรอบปี รวมทั้งยังเป็นช่องทางที่จะทำให้ทุกสายตาในประเทศมองเห็นธุรกิจของพวกเขา ด้วยเหตุว่าเมื่อจำนวนการใช้แรงงานบนลาซาด้าถึงจุดสุดยอด แบรนด์ต่างๆจะได้พบกับลูกค้ากลุ่มใหม่ รวมทั้งแนวทางการขายในวัน 11.11 อาจจะเป็นผลให้คนซื้อที่ซื้อครั้งเดียวเปลี่ยนเป็นลูกค้าที่กลับมาซื้อซ้ำตลอดทั้งปี
ทั้งปวงนี้คือผลพวงที่ 11.11 มีต่อธุรกิจ
ภายใน 24 ชั่วโมง แบรนด์หรือผลิตภัณฑ์อาจเปลี่ยนเป็นที่นิยม ทำให้คนขายออนไลน์สามารถขยายกิจการของตนเองได้อย่างรวดเร็วในชั่วข้ามคืน
หนึ่งในคนขายของในลาซาด้า เปิดเผยว่า “ก่อนหน้านี้ที่ผ่านมาพวกเราเป็นร้านบนเฟซบุ๊ก แต่ว่ากับลาซาด้า พวกเราสังเกตว่าพวกเราสามารถเข้าถึงผู้คนได้มากขึ้น เนื่องมาจากเป็นแพลตฟอร์มที่ปลอดภัยกว่า ด้วยเหตุว่ามีการป้องกันคนซื้อ ความจริง ยอดขายของพวกเรามากขึ้น 800% ในปีแรกที่พวกเรามีส่วนร่วมสำหรับในการขาย 11.11”
11.11 เกิดเรื่องธุรกิจสิ่งเดียวไหม ?
เอบีซีนิวส์ ตอบกล้วยๆว่า “ไม่” นอกจากการช้อปปิ้งแล้ว ยังมีการจัดกิจกรรมทางวัฒนธรรมในคืนวันที่ 11 เดือนพฤศจิกายนอีกด้วย
แพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซหลายแห่งจัดงานกาล่าสุดวิจิตรตระการตา เคยมีนักแสดงดังอย่าง “เทย์เลอร์ สวิฟต์” รวมทั้ง “ฟาร์เรลล์ วิลเลียมส์” ร่วมงานในปีก่อนๆด้วย อีกทั้งตัวรายการยังได้ถ่ายทอดทางทีวีดาวเทียมระหว่างประเทศ รวมทั้งแพลตฟอร์มสตรีมมิ่งออนไลน์ ซึ่งเย้ายวนใจผู้ชมหลายพันล้านคน
ปี 2563 “เคหน เพอร์รี” นักแสดงดังอีกคน ได้ส่งคลิปไปที่งานกาล่าดินเนอร์ในจีนเพื่อเฉลิมฉลองวันคนไม่มีคู่รัก
ด้วยส่วนลดรวมทั้งโปรโมชันจากเหล่าเซเลปมากมาย ทำให้วันคนไม่มีคู่รักมิได้มีไว้สำหรับลูกค้าคนจีนเท่านั้น ในที่สุดแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซในเครืออาลีบาบายังได้นำวันคนไม่มีคู่รัก มาสู่เอเซียอาคเนย์ ด้วย ซึ่งรวมถึงไทยรวมทั้งประเทศสิงคโปร์
เพราะเหตุใดนักช้อปคนจีนถึงเยอะแยะ
สำหรับนักช้อปคนจำนวนไม่น้อย การใช้จ่ายตามแรงกระตุ้นที่นำโดยวัฒนธรรมบริโภคนิยม เป็นสิ่งที่ไม่อาจต้านทานได้ นักช้อปคนจีนบางบุคคลถึงกับล้อเลียนด้วยมุก “ตัดมือ” เพื่อหยุดพวกเขาจากการซื้อ
“หยาง เจี้ยงหลัน” นักจิตวิทยา เตือนว่าลูกค้าอาจกำลังเจ็บปวดจากความผิดปกติสำหรับในการซื้อที่ขู่เข็ญซึ่งเกิดจากอารมณ์ด้านลบ
หยางยังกล่าวถึงผลพวงจาก “ความประพฤติการซื้อของอย่างคลุ้มคลั่ง” ว่า หนุ่มสาวอาจใช้วันคนไม่มีคู่รักเพื่อบรรเทาแรงกดดันในชีวิต
“การช้อปปิ้งอย่างคลุ้มคลั่ง อาจเป็นแนวทางบรรเทาความเครียดรวมทั้งให้รางวัลตัวเอง”
อย่างไรก็ตาม คุณเชื่อว่าวันคนไม่มีคู่รักจะยังคงเป็นงานทางด้านวัฒนธรรมรวมทั้งธุรกิจในระยะยาว
ปีนี้เศรษฐกิจจีนชะลอตัว
ซีเอ็นเอ็น บิสซิเนส กล่าวว่า หากแม้ 11.11 จะสร้างรายได้นับหมื่นล้านเหรียญสหรัฐให้กับอาลีบาบา แต่ว่าดูท่าปีนี้บริษัทจะค่อนข้างระมัดระวังการใช้จ่ายมากกว่าปีก่อนๆจากภาวะเงินเฟ้อที่มากขึ้น ท่ามกลางภาวะเศรษฐกิจที่ชะลอตัว รวมทั้งการบังคับใช้กฎเกณฑ์ที่เอาจริงเอาจัง
อาลีบาบารวมทั้ง JD.com อาจทำสถิติยอดขายใหม่ในปีนี้เช่นเคย นักวิเคราะห์จาก Citi คาดการณ์ว่าจำนวนสินค้ารวม (GMV) ของอาลีบาบาจะมากถึง 578,000 ล้านหยวน หรือราว 90,000 ล้านดอลลาร์ ในตอน 124 ชั่วโมงแรกของพฤศจิกายน หรือมากขึ้น 15% เมื่อเทียบกับปีที่แล้ว
แต่ว่าอัตราการเติบโตนั้นคาดว่าจะช้ากว่าปีที่ผ่านมามากมาย ด้วยเหตุว่าปีที่แล้วอาลีบาบาโพสต์มากขึ้นถึง 26% นักวิเคราะห์ของ Citi ยังคาดการณ์ว่าการเติบโตของ GMV ของ JD.com สำหรับตอนการซื้อสินค้า จะลดเหลือ 22-26% น้อยกว่าปีที่แล้ว ซึ่งอยู่ที่ 33%
นักวิเคราะห์ของ Citi เขียนในรายงานปัจจุบันว่า แคมเปญต่างๆยังผลักดันแนวทางการขายได้ ลูกค้ามีความต้องการที่แข่งขันเข้มแข็ง หากแม้พกเขาจะมีความระมัดระวังจากผลพวงทางเศรษฐกิจ
เศรษฐกิจของจีนเติบโตในอัตราที่ช้าที่สุดในรอบปี เนื่องมาจากปัญหาเรื่องพลังงาน การหยุดชะงักของการขนส่ง รวมทั้งวิกฤตด้านอสังหาฯที่ทวีความร้ายแรงขึ้น ส่งผลเสียต่อประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่เป็นชั้นสองของโลก
ในเวลาเดียวกัน อัตราเงินเฟ้อของจีนก็มากขึ้น ส่งผลต่อผลกำไรรวมทั้งกำลังซื้อของลูกค้า รวมถึงกรณีที่ต้นทุนสินค้าที่ออกมาจากโรงงานในจีน พุ่งขึ้นอีกเป็นประวัติการณ์เมื่อเดือนที่แล้ว
เมื่อต.ค. ดัชนีราคาผู้ผลิตของจีนพุ่งขึ้น 13.5% เมื่อเทียบกับตอนเดียวกันของปีที่แล้ว อย่างไรก็ตาม มีสัญญาณบอกว่าต้นทุนที่สูงขึ้นนั้นกำลังน้อยลง
ส่วนดัชนีราคาลูกค้าของจีนมากขึ้น 1.5% จากตอนเดียวกันของปีที่แล้ว หรือเพิ่มเป็นสองเท่าของเดือนที่แล้วหน้า รวมทั้งเป็นอัตราการเพิ่มขึ้นที่เร็วที่สุดตั้งแต่แมื่อกันยายนปีที่แล้ว
11.11 ก่อเรื่องมลพิษ
รอยเตอร์ส กล่าวว่า ถึงเวลาจบงานช้อปปิ้งที่ใหญ่ที่สุดในโลก หากแม้อาลีบาบาจะเริ่มเทศกาล 11.11 ไปแล้ว รวมทั้งอยากให้เทศกาลครั้งนี้เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมเยอะขึ้นเรื่อยๆ แต่ว่ามหกรรมนี้มีความขัดแย้งกับจุดหมายด้านสิ่งแวดล้อมของทางการจีนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆถ้าอาลีบาบาขมักเขม้นกับความมั่นคง การไม่มีความเอาใจใส่การบริโภคที่มากเหลือเกิน จะก่อให้เกิดปัญหามากกว่าการแก้ไขปัญหา
จากกระแสการช้อปอย่างยิ่งใหญ่ที่เกิดขึ้น ได้ผลสำเร็จงานที่น่าประทับใจ ซึ่งเกี่ยวพันกับคนงานหลายล้านคนภายในการจัดการบรรจุภัณฑ์หลายพันล้านชิ้น หน่วยงานด้านลอจิสติกส์ของอาลีบาบาระดมเครื่องบิน 3,000 ลำระหว่างงานปีที่แล้วเพื่อขนส่งสินค้า รวมทั้งปีนี้ได้พรีสต็อกสินค้าจากต่างแดนไปแล้วกว่า 300 ล้านชิ้น ตัวเลขดังที่ได้กล่าวผ่านมาแล้วมีต้นทุนด้านสิ่งแวดล้อม แม้จะดูน้อย
กรีนพีซเคยประมาณการว่า การขนส่งสิ่งของในวันคนไม่มีคู่รัก เมื่อปี 2559 สร้างก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ จำนวน 52,400 ตัน รายงานปัจจุบันเมื่อปี 2562 คาดการณ์ว่าจำนวนวัสดุบรรจุภัณฑ์ที่ใช้โดยอีคอมเมิร์ซรวมทั้งภาคการจัดส่งจะมากขึ้นมากกว่าสี่เท่าเป็น 41.3 ล้านตัน จากปี 2561 ถึงปี 2568
ในส่วนของอาลีบาบามีแผนสำหรับการที่จะลดการปลดปล่อยคาร์บอนที่เกี่ยวพันกับการสั่งซื้อลง 30% ในปีนี้ แม้จะไม่มีการเปิดเผยตัวเลขที่จริงจริงก็ตาม โดยแนวทางการลดการปลดปล่อยคาร์บอนอาจเป็นบริการรีไซเคิล หรือการตั้งศูนย์ข้อมูลที่ใช้พลังงานหมุนเวียน หรือแม้แต่อัลกอริทึมด้ามจับคู่ผลิตภัณฑ์กับพัสดุที่มีขนาดเหมาะสมเพื่อลดขยะ
ยิ่งไปกว่านี้ บริษัทยังเสนอบัตรกำนัลมูลค่า 100 ล้านหยวน (15,600,000 เหรียญสหรัฐ) สำหรับแบรนด์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ด้วย
เรื่องนี้ถือเป็นเรื่องที่น่าชอบใจ ยิ่งในตอนที่มีการสัมมนา COP26 ที่เมืองกลาสโกว์ของสก็อตต์แลนด์ ซึ่งผู้นำ สี จิ้นผิง ได้ตั้งเป้าให้จีนลดการใช้คาร์บอนในปี 2603
วันคนไม่มีคู่รัก ยังอยู่ได้ยืนยาวกว่าจุดหมายเดิมที่ตั้งไว้เพียงแค่กลไกทางการตลาด และไม่ได้มีความสลักสำคัญกับการเงินในทุกวันนี้ ด้วยเหตุว่าธุรกรรมที่เกิดขึ้นในปีที่แล้วคิดเป็นเพียงแค่ 6% ของยอดสุทธิงบประมาณอาลีบาบา